|
|
|
|
ANTİANKSİYOLİTİK İLAÇLAR
Genel Bilgiler :
1960'larda majör trankilizanlar olarak da bilinen nöroleptiklerden ayırmak için bunaltı giderici ilaçlara minör trankilizanlar denirdi.
Anksiyolitik (bunaltı eritici) terimi de kullanılmaktadır.
Bunaltı, hafif gerginlik, kaygı ve endişelerden panik derecesine varan değişik ağırlıklarda olabilir. Bunaltı bozukluklarından başka birçok hastalıklara eşlik edebilir. Örneğin depresyonlarda, şizofrenide, deliriyum ve bunama durumlarında, organik durumlarında, organik hastalıklarda ve yaşam zorluklarında bunaltı sık görülür.
İnsanoğlu binlerce yıldan beri bunaltısını yatıştırmak için değişik yöntemler ve ilaçlar kullanmıştır.
Alkol, afyon ve türevleri, uyutucular ve değişik yatıştırıcı ilaçların bunaltı giderici etkileri olsa bile günümüzde kullanılan bunaltı giderici ilaçlar şu başlıklar altında toplanabilir:
1. Benzodiazepinler
2. Buspiron
3. Antidepresanlar ve Nöroleptikler
4. Başka türler
En çok kullanılanlar benzodiazepinlerdir. Barbitüratlar ve antihistaminiklerin ruh hekimliğindeki yeri sınırlıdır. Bunaltı bozuklukları ile depresyonlar arasında yakın bir bağ olduğuna ilişkin yayınların artması ve bazı antidepresanların panik nöbetlerinde etkili olduğunun görülmesi ile antidepresan ilaçların bunaltı giderici olarak kullanılması da artmıştır.
Ülkemizde en çok bilinen anksiyolitik ilaçlar şunlardır :
ARİLPİPERAZİN TÜREVLERİ
Buspiron ( Buspon )
BENZODİYAZEPİN TÜREVLERİ
Diazepam ( Diazem , Lizan , Nervium ) - Klorazepat ( Anksen , Trankxilene )- Alprazolam ( Xanax ) - Lorezapam ( Ativan ) -
KARBAMATLAR
Fenprobamatlar ( Gamaflex ,Gamakuil , Gamal )
BETA BLOKERLERİ
Atenol ( Nortan , Tensidif , Tensinor) - Pindolol ( Visken ) - Propranol ( Dideral )
DİĞERLERİ
Gulitamik asit (Pansan )
Hidroksizin ( Atarax , Vistaril )
Mefenoksalon ( Dorfilex )
YAN ETKİLERİ :
Uyku hali , sersemlik , dikkati toplayamama , denge bozukluğu , öfori , bağımlılık riski , kilo alma, seyrek olarak allerji ,algılamada yavaşlık , ajitasyon ve bazen öfke nöbetleri yan etkiler arasında sayılabilir.
KULLANIM ALANLARI :
Yaygın Bunaltı bozukluğu , Panik ataklar , Gerginlik ve stres durumları , Uyku bozuklukları , Anksiyete ve türevleri , Alkol bırakma sürecinde , Bazı epileptik durumlar , Deliriun Tremens sağaltımında ve bazen kas gevşetici olarak kullanılırlar.
| |
|
